Kategori -Tarih Meraklılarına

Jakobenler, aydınlanma düşüncesinin henüz dar bir elitin sınırlarını aşmadığı köylü bir toplumda, özgürlük ve özellikle eşitlik ilkesini geniş kitlelere yaymışlardır.

Onlar sayesinde aristokratik unvanlar kalkmış ve “vatandaş” sözcüğü genel hitap biçimi halini almıştır. Yine onlar sayesinde rejimin ancak cumhuriyet olabileceği fikri bir “ulusal uzlaşma” (consensus) halini almıştır.

Anti-Jakoben terör

Jakobenler hakkında ne düşünüyorsunuz? Susmayın, onları tanıyıp tanımamanız o kadar önemli değil! Robespierre, Danton, Saint-Just?.. Bu isimler size sempatik mi geliyor? O halde siz bir Jakobensiniz! Otoriteden, şiddetten ve kandan başka bir kanun tanımıyorsunuz. Devamı…

Denizli’deki Laodikya Antik Kenti’nde yapılan kazı çalışmalarında, 2 bin 200 yıllık geçmişe sahip batı tiyatrosunda bugünün tiyatrolarında olduğu gibi biletli oturma düzeni ve şeref locası olduğu tespit edildi…

Denizli’deki Laodikya Antik Kenti’nde yapılan kazı çalışmalarında, 2 bin 200 yıllık geçmişe sahip batı tiyatrosunda bugünün tiyatrolarında olduğu gibi biletli oturma düzeni ve şeref locası olduğu tespit edildi. Devamı…

1692-93 yılları Amerika’nın kuzey doğusundaki Salem kasabasında ‘cadılık ve büyücülük’ gerekçesiyle başta kadınlar ve kız çocukları olmak üzere çok sayıda insanın mahkemelerde yargılandığı ve ölüme mahkum edildiği yıllar oldu.

Bu olay tarihte ‘Salem Cadı Mahkemeleri’ olarak biliniyor.

9 yaşındaki Betty Parris ile 11 yaşındaki Abigail Williams bu avın ilk kurbanlarındandı. Bu iki kuzenin cadılık faaliyetine kanıt olarak sunulan şey ise tuhaf davranışlarıydı. Devamı…

Afganistan tarih boyu stratejik konumu nedeniyle işgal ve çalkantıların odağında oldu. Ülke yakın tarihinde de hızlı ve sarsıcı değişimlerden geçti.

1919 – Afganistan, ülkeyi hakimiyet alanlarına katmak isteyen İngiliz kuvvetlerine karşı yapılan üçüncü savaşın ardından bağımsızlığını yeniden kazandı.

1926 – Emanullah Han kendisini Afgan Kralı ilan etti. Uygulamaya çalıştığı sosyal reformlar muhfazakar unsurlarda direniş görmesiyle sonuçlandı. Devamı…

Bu toprağın yani İstanbul’un altını tanımama bazı çokbilmişlerin(!) sözünü ettikleri gibi Bizans değildir. Bizans’tan önce bize daha yakın katman olan Osmanlı gelir. Eğer bu şehirde Bizans tahrip ediliyor ve hakkı verilemiyorsa, ki öyledir, onun üstündeki Osmanlı mirası çoktan mahvedilmiş demektir. Ve de öyledir.

İSTANBUL’un en büyük sorunu toprağın üstünde yaşayanların bir alttaki tabakayı bilmemesidir. Bu toprağın altını tanımama bazı çokbilmişlerin(!) sözünü ettikleri gibi Bizans değildir. Bizans’tan önce bize daha yakın katman olan Osmanlı gelir. Eğer bu şehirde Bizans tahrip ediliyor ve hakkı verilemiyorsa, ki öyledir, onun üstündeki Osmanlı mirası çoktan mahvedilmiş demektir. Devamı…

Mısır’da antik taş ocağı Hatnub’daki arkeolojik incelemeler sırasında piramitlerin nasıl inşa edildiğini aydınlatabilecek bir rampa sisteminin kalıntıları bulundu.

Mısır’da antik taş ocağı Hatnub’daki arkeolojik incelemeler sırasında piramitlerin nasıl inşa edildiğini aydınlatabilecek bir rampa sisteminin kalıntıları bulundu. Devamı…

Tarihin izinde genç bir delikanlı Ahmet Karakuş… 1934 yılında Artvin’in Ardanuç beldesinde doğan Karakuş, zorlu bir hayat mücadelesinin içinden sıyrılıp gelmiş bir isim. Araştırmaları ve tarih alanındaki çalışmalarıyla özel bir yere sahip. Antalya’da yaşayan bir yazar Karakuş ve bir kent için gurur kaynağı.

Cumhuriyet’in bugün geldiği durumdan rahatsızlık duyduğunu dile getiren Karakuş, en büyük korkusunun halkımızın Mustafa Kemal’i ve Cumhuriyet devriminin kazanımlarını unutması olduğunu belirtti. Devamı…

Saraycıların ve liboşların reddettiği Öğrenci Andı’nın yazarı Reşit Galip kimdir?
Reşit Galip, Askeri Tıbbiye’de 3. sınıf öğrencisiyken öğrenimini yarıda bırakıp Balkan Savaşı’na, ardından 1. Dünya Savaşı’nda Doğu cephesine gönüllü yazılır.
Savaşlarda hastalandığı için evine kan tükürerek döner.

Anadolu’nun işgali sırasında arkadaşları ile birlikte yoksul ve bitkin halka karşılıksız sağlık hizmeti verir, eğitim çalışmaları yapar. Tavşanlı’da Yunan işgaline karşı kurulan Müdafaa-i Hukuk örgütünün yöneticiliğini üstlenir.
1925’te milletvekili olur. Halkevleri’nden sorumlu parti yöneticiliğine getirilir. Devamı…

Atatürkçülüğü yorumlarken, günlük siyasi ve sosyal akımların etkisiyle onaylama veya bağnaz tepkilerle karşılaşmak olanaklıdır.

Toplumumuzu, uzlaşmaz iki kitle halinde karşı karşıya getiren derin anlaşmazlığın, felaketli sonuçlar getirebileceğini daima hatırda tutarak, karşıtlığı çözmek, uzlaşma yollarını bulmak zorundayız. Devamı…

Osmanlı döneminde kız istemeye giden analar, oğullarını övmek için;

–“Kuzumun ne içkisi, ne sigarası, ne kumarı (ve çapkınlığı kastederek) ne de başka kötü alışkanlıkları var. Maaşı şu kadar, rüşveti bu kadar!” derlerdi. Rüşvet, Osmanlı’nın kanına işte böylesine işlemişti.

Galiba bize yüklü bir miras bıraktığı anlaşılıyor.

Prof. Dr. Ahmet Mumcu’nun “Osmanlı Devletinde Rüşvet” İnkılap Yayınevi

Kartacalı generalin Alpler’i hangi yoldan aşıp Roma’ya yöneldiğine ilişkin büyük bilmece çözüldü.

Akdeniz’in batısındaki hâkimiyet savaşlarında Kartaca İmparatorluğu, Roma’nın en amansız düşmanıydı. Pön Savaşları’nın başladığı yıllarda Afrika’nın kuzeyinde egemen bir güç olan Kartaca, deniz ticaretini neredeyse tümüyle kontrol altında tutuyor ve bu ticaretten olağanüstü bir servet elde ediyordu. Devamı…

Lozan görüşmelerinde İngiliz heyeti başkanı Lord Curzon İsmet İnönü’ye diyor ki,

“Lozan Muahedesi’nden memnun ayrılmıyoruz. Hiçbir dediğimizi yaptıramadık. Harap bir memleket alıyorsunuz. Bunu imar etmeyecek misiniz, neyle nasıl yapacaksınız? Geleceksiniz para isteyeceksiniz, diz çökeceksiniz, reddettiklerinizin hepsini cebimizden çıkarıp, size göstereceğim” dedi.

Bunu hiçbir zaman unutmam. Devamı…

Habertürk yazarı Murat Bardakçı, Sabahattin Ali’nin Atatürk’e altına 15 kuruşluk eski harfler zamanında basılmış bir pul yapıştırarak gönderdiği mektubu yayımladı.

Sabahattin Ali, Konya Cezaevi’nden yazdığı mektupta Atatürk’ten affını istiyor.

‘Kürk Mantolu Madonna’, ‘Kuyucaklı Yusuf’ ve ‘İçimizdeki Şeytan’ gibi romanları ve şiirleri ile Türk Edebiyatı’nın en çok okunan yazarlarından olan Sabahattin Ali‘nin,

14 Nisan 1933’te Konya Cezaevi’nde yazdığı mektup ortaya çıktı. Devamı…

♦ Osmanlı’dan bize kalan sadece dört önemli fabrika var: Hereke İpek Dokuma, Feshane Yün İplik, Bakırköy Bez ve Beykoz Deri fabrikaları…

♦ Nüfusun % 80’i kırsal bölgede yaşıyor. Bunun önemli bir bölümü yerleşik değil göçebe. 40 bin köyün 37 bininde ne okul var, ne postahane, ne de dükkan. 40 bin köyde yaklaşık 11 milyon insan yaşıyor. Bu insanların ancak % 2’si okur-yazar. 37.000 köyde okul yok. 1922 istatistiklerine göre 1950 köyde sığır vebası var. Devamı…

Harem

Akkadça’dan Arapça’ya geçmiş bir kelime olan Harem, “korunan, mukad­des şey ve yer” manasına gelir. Evlerde kadınların erkeklerle karşılaşmadan günlük hayatlarını sürdüreceği bölüme Harem denir. İslâmiyet’ten önceki dönemlerde Ortadoğu’da kurulmuş devletlerde ve İran’da Harem kurumuna rastlanır. Harem, Müslüman toplumlara mahsus bir kurum değildir, dünyanın her tarafında değişik din ve medeniyetlerde Harem’e rastlanılır.

İslâmiyet’ten sonra devlet başkanlarının saraylarında Harem, Emeviler zamanında ortaya çıktı. Abbasiler döneminde saray teşkilatının gelişmesine paralel olarak Harem de kurumlaştı. Harem teşkilatı daha sonra Selçuklular, Harezmşahlar, Memlükler gibi İslâm devletlerinde de aynı yapı üzerinde devam ederek Osmanlı İmparatorluğu’na intikal etti. Devamı…

Osmanlı sarayındaki en merak edilen yer hep Harem olmuş. Çünkü adı bile; “herkesin girmesine müsade edilmeyen” anlamına geliyormuş. Osmanlı padişahlarının özel yaşamlarını sürdürdükleri bu bölüme Harem halkı dışında çok az kişi girebiliyordu.

Buradaki kadınların çoğu Müslümanlaştırılmış Hristiyan esirlerden oluşurdu. O yüzden 36 Osmanlı sultanının 34’ünün annesi gayrimüslümken din değiştirmiş. Devamı…

Tarihte bilinen ilk tüketici şikayetinin İngiltere’de British Museum’da sergilenen 3800 yıllık bir tablet olduğu ifade ediliyor.

Sümerler döneminden kalma tablette, bir bakır tüccarı, kendisine kötü kalite cevher gönderen başka bir tüccara sitem ediyor. Devamı…

“Atatürk Uluslararası Barış Ödülü” sahibi ünlü tarihçi Bernard Lewis 102 yaşında hayatını kaybetti.

Ortadoğu tarihçiliğinin en önemli isimlerinden Prof. Bernard Lewis, 102 yaşında yaşamını yitirdi.Lewis’in ölüm nedenine ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı.

Bernard Lewis, 1998 yılında “Atatürk Uluslararası Barış Ödülü”ne layık görülmüştü. Devamı…

İsrail ve Filistinliler arasındaki mücadele dünyada en uzun süren ve patlamaya en yatkın anlaşmazlıklardan birinden kaynaklanıyor.

Son 100 yıl Filistinlilere sömürgecilik, sürgün, askeri işgal ve onu izleyen kendi kaderini tayin etme hakkı mücadelesi getirdi. Kayıpları ve acılarına sebep olarak gördükleri bir ulusla bir arada yaşama yolundaki zorlu arayış ise sonuçlanmış değil. Başından itibaren bu sorunun dönüm noktalarını inceledik. Devamı…

1838 Antlaşması, serbest ticaret şartlarını hazırlamıştı. Tanzimat ise Batı kapitalizmi yararına kurulan bu açık pazar düzeninin gerekli kıldığı idari, mali vb. reformları getirecektir. Batı kapitalizminin Türkiye’de yaslanmak istediği Rum ve Ermenilere imtiyazlı bir durum sağlayacaktır,

1838 Antlaşması gibi, Tanzimat reformları da İngiltere tarafından empoze edilmiştir. Şüphesiz, can ve mal güvenliğinin sağlanması, idarede ve vergi sisteminde reformlara girişilmesi, ticaret, ceza vb. alanlarında yeni kanunlar hazırlanması, toprak sisteminin ıslahı vb., bağımsız kapitalist gelişme yoluna girebilseydi Türkiye’nin de kendiliğinden el atması gereken reformlardı. Ne var ki açık Pazar şartlarında bu reformlar, esas bakımından, Batı kaptalizminin çıkarlarına hizmet etmekten ve Türkiye’yi sömürgeleştirmekten başka sonuç vermemiştir. Devamı…

Modern Balkan ülkelerinin, bazı tarihi gerçekleri reddetmek gibi ciddi bir arızası var

Tarihçi ve yazar İlber Ortaylı, “Şu bir gerçektir. 1924 mübadelesi Venizelos tarafından getirildi” dedi. “Türkiye’de moda bir saldırı başladı; ‘Cumhuriyetçiler etnik temizlik yapmak için mübadeleyi ortaya çıkardılar’ deniyor. Bir kere mübadele iki taraflı bir anlaşmadır. Tek taraflı olmaz” diyen Ortaylı, “Nitekim Venizelos, giriştiği büyük macerada acı gerçeği görünce bu sefer doğruya döndü ve elindeki mevcut Yunanistan’ı kalabalıklaştırmak için Anadolu’daki Helen nüfusu istedi. Büyük devletleri de buna ikna etti ve Türkiye de bunu kabul etmek zorunda kaldı” ifadesini kullandı. Devamı…

3700 yıllık kil tabletler bulundu. Babillere ait tabletin antik çağ mimarlarınca tapınaklar, saraylar ve kanalların inşasında kullanıldığını gösterdi.

3700 yıllık bir kil tablet, Babillilerin, trigonometriyi Yunanlılardan 1500 yıl önce geliştirdiklerini ve bugünkü hesaplamamızı değiştirebilecek gelişmiş bir matematik yöntemi kullandıklarını kanıtladı. Devamı…

Tarihçi Doç. Dr.Sezai Balcı ile Prof.Dr. Mustafa Balcıoğlu ikilisi tarafından Başbakanlık Osmanlı Arşivi’ndeki belgelerin gün yüzüne çıkartılmasıyla hazırlanan “Rothschildler ve Osmanlı İmparatorluğu” başlıklı çalışmada, Yahudi kökenli Rothschild Ailesi’nin Osmanlı padişahları ile olan gizli ilişkilerine ışık tutuluyor. Devamı…